Mij kan niets gebeuren. Als mijn werkmaatschappij in zwaar weer komt, dan zitten mijn kostbaarheden, bijvoorbeeld machines, veilig in de holding’. Dat hoor ik ondernemers vaak zeggen. Zij zien hun holding als een veilige vesting tegen aansprakelijkheid. Hun kostbare machines, tekeningen of software zijn hier veilig. Maar is dat wel zo?

Dat is in de praktijk nog maar de vraag. De holding is alleen een veilige haven als vaststaat dat de holding eigenaar is van haar bezittingen. En daar zit hem nu de crux. In de praktijk is het eigendom vaak niet goed vastgelegd. Ondernemers denken doorgaans dat de holding eigenaar is, omdat die voor de kostbare eigendommen heeft betaald. Accountants zetten soms vanwege de betaling de eigendommen op de balans. Dat lijkt duidelijk, maar kan in de praktijk misleidend zijn als dat eigendom niet goed is vastgelegd in een koopovereenkomst.

Betaling zegt namelijk niets over eigendom. Dat iets op de balans staat is nog geen bewijs van eigendom. Dat komt omdat voor de overdacht van eigendom meer nodig is dan betaling. De eigendom gaat pas over van de ene naar de andere partij door levering.  

Een voorbeeld. Stel de holding heeft de aankoop van een nieuwe machine betaald. Dat is jaren terug gebeurd en de koopovereenkomst is nergens meer te vinden. De machine is destijds geleverd in de hal van de werkmaatschappij. De machine staat al die tijd in de hal zijn werk te doen. Omdat de machine is geleverd aan de werkmaatschappij, lijkt het erop dat de werkmaatschappij eigenaar is. Immers, zoals we net lazen bepaalt de levering wie eigenaar is.

In dit geval zal de curator het eigendom van de machine geheid ter discussie stellen. Dat is immers zijn werk. Als het eigendom goed is geregeld, dan scheelt dat veel onnodige discussie. En geld. Het was beter geweest om voor het faillissement dit risico te onderkennen en hierop te anticiperen. Daardoor is het makkelijker om met de curator in gesprek te gaan op basis van de juiste informatie.  

Vorenstaande lijkt een ver gezocht voorbeeld. Alleen is deze recht uit de praktijk afkomstig. In de tijd dat ik nog curator was heb ik een dergelijke situatie meegemaakt. In overleg met de rechter-commissaris heb ik toen als curator de machine van de failliete werkmaatschappij verkocht, terwijl de holding deze had betaald. Het eigendom bleef hier onduidelijk en als curator moest ik er daarom vanuit gaan dat de werkmaatschappij eigenaar was.

“De holding is alleen een veilige haven, als vaststaat dat de holding eigenaar is van haar bezittingen”

Al met al is de holding pas een veilige vesting als je kunt bewijzen dat de kostbare eigendommen zijn geleverd aan de holding. Die levering bewijs je het eenvoudigst door een goed contract. Voorkom dus dat je holding een luchtkasteel is. Laat daarom een juridisch expert eens met je meekijken. Dat geeft de rust en zekerheid dat je holding een veilige vesting is. Met het keurmerk ‘curator proof’.