lechts 6% van de ondernemers zegt dat er op hun middelbare school voldoende aandacht was voor ondernemerschap. Dat blijkt uit vandaag gepubliceerd onderzoek van online bank Knab onder 1.026 zelfstandig ondernemers. Bij een grote meerderheid (83%) was er nauwelijks of helemaal geen aandacht voor ondernemerschap of ondernemende vaardigheden.
Veel ondernemers vinden dat dat anders moet: met de kennis van nu hadden ze liever eerder willen beginnen met ondernemen, maar ontdekten ze pas later in hun loopbaan dat zelfstandig ondernemerschap óók een realistische optie was. Het middelbaar onderwijs zien ze als dé plek om die bewustwording te veranderen.
Een zelfstandig interim manager in de techniek verwoordt het als volgt: "Ik denk dat het goed is dat ondernemerschap op de middelbare school wordt uitgelegd als een mogelijkheid die ook bestaat naast de "traditionele" loopbaan. Als je niet uit een ondernemersgezin komt, kan het anders lang duren voordat je oog krijgt voor deze optie."
Ondernemers: ‘Had ik dit maar eerder geweten’
Hoewel bijna alle ondernemers aangeven dat je ondernemerschap vooral in de praktijk leert, vinden ze dat het onderwijs jongeren beter kan voorbereiden op een loopbaan waarin zelfstandigheid steeds normaler wordt. Het gaat hen er vooral om om de mindset achter het ondernemen te stimuleren: nieuwsgierigheid tonen, initiatief nemen, kansen zien en fouten durven maken.
Uit het Knab-onderzoek blijkt:
- Bij 83% was er op de middelbare school niet of nauwelijks aandacht voor ondernemerschap.
- 8 op de 10 vinden dat ondernemerschap een keuzevak op de middelbare school zou moeten zijn.
- Gemiddelde startleeftijd als ondernemer: 42 jaar.
- 14% van de zelfstandigen wist op de middelbare school al dat ze ondernemer wilden worden.
- ‘Meer vrijheid’ is de belangrijkste motivatie om te beginnen als ondernemer.
Expert: ondernemend gedrag moet structureler in het onderwijs
Yvette Baggen, expert ondernemend leren en universitair docent aan Wageningen University & Research, benadrukt dat ondernemerschap niet draait om een bedrijf starten, maar om vaardigheden waar jongeren hun hele werkzame leven - ook in loondienst - baat bij hebben:
Ondernemendheid ontstaat vooral door te experimenteren, om te gaan met onzekerheid en initiatief te nemen. Dat zijn vaardigheden waar jongeren hun hele werkzame leven profijt van hebben. In het hoger onderwijs zie ik hoe sterk studenten groeien wanneer ze vroeg leren omgaan met complexe maatschappelijke vraagstukken. Op middelbare scholen ontstaan wel initiatieven in die richting, maar het is nog lang niet structureel. Of een leerling iets meekrijgt van ondernemende vaardigheden hangt nu sterk af van de school en de docent. Juist daarom is het waardevol om jongeren al eerder kennis te laten maken met ondernemend gedrag. Niet om meteen een bedrijf te starten, maar om breder voorbereid te zijn op een snel veranderende maatschappij.” Yvette Baggen, Expert ondernemend leren, Wageningen University & Research
Waarom zetten mensen uiteindelijk de stap naar ondernemen?
De keuze voor zelfstandigheid ontstaat meestal geleidelijk. Ondernemers noemen als belangrijkste redenen:
- 69%: meer vrijheid
- 55%: meer uitdaging / passie volgen
- 38%: betere werk-privébalans
- 36%: onvrede met loondienst
- 22%: meer geld verdienen
- 22%: toevallig ontstane kans
